Het was de week van het circulaire bouwen. Een themaweek die bij bouwers bijna onopgemerkt voorbij ging. Behalve bij radiozender BNR en Bouwend Nederland, de vereniging van bouwers. Het Economisch Instituut voor de Bouw berekende of de bouw al een beetje op schema ligt met circulair bouwen. Wat blijkt? Er is te weinig afval om te voorzien in de materialen die de bouw nodig heeft. In de podcast van BNR-programma ‘Bouwmeesters’, dat gefinancierd wordt door de bouwvereniging, is het gesprek te beluisteren dat met de onderzoekers is gevoerd en bij Bouwend Nederland is het terug te lezen.
Leegstand bestaat nog
En dat er gebouwd moet worden, is inmiddels een bekend gegeven. Het is dan ook opmerkelijk om te lezen dat er nog leegstand bestaat. Een term die we nog zelden horen. Maar volgens het CBS staat 1 procent van alle woningen leeg. En daarvan staat 40 procent, ofwel 0,4 procent van de totale woningvoorraad langdurig leeg: langer dan één jaar. Het lijkt heel weinig, maar op een woningvoorraad van ruwweg 9 miljoen zijn dat er nog altijd 36.000. Een stad zo groot als Almelo. De leegstand onder huurwoningen is het grootst bij woningen met een WOZ-waarde boven de 250 duizend euro. Het gaat om huurwoningen in eigendom van zowel woningcorporaties als overige verhuurders.
Deze ‘langdurige leegstand’ wordt overigens gemeten door met tussenpoos van een jaar te kijken of een huis in gebruik is en door het energieverbruik te meten. Dus iemand die vaak niet thuis is, of niet stookt om kosten te besparen, zou in theorie zomaar meegerekend kunnen worden bij deze categorie.
Achterstandswijken komen terug
De theorie dat bewoners niet stoken vanwege de kosten, blijkt al te vaak de bittere realiteit te zijn. Want hoewel het met de Nederlandse economie zelden zo goed ging, zijn ook de achterstandswijken terug van weggeweest. Wijken waarin veel kwetsbare mensen, vaak met financiële, psychische en gezondheidsproblemen, bij elkaar wonen. Dat onthulde corporatiekoepel Aedes deze week. “De Vogelaarwijken uit 2007 komen terug als wij niet direct de handen ineenslaan.” Dat zei Aedes-bestuurslid Hester van Buren in reactie op het rapport Veerkracht in het corporatiebezit van de bureaus In-Fact-Research en Circusvis.
De directeur van de 100-jarige, Tilburgse woningcorporatie Tiwos, René Scherpenisse, kan hiervan meepraten. Leunend op 35 jaar ervaring gaf hij een interview aan NRC naar aanleiding van het rapport van Aedes. “Wat de situatie extra complex maakt, is dat corporaties er moeten zijn voor deze huishoudens. Het is dus moeilijk ‘nee’ zeggen. We willen er zijn voor alle mensen die niet zelfstandig aan een woning kunnen komen. Het is overduidelijk dat ook middeninkomens dat niet lukt, maar hen mogen we niet helpen. Zo verdwijnen gemengde wijken.” vertelde hij tegen de krant.
Er is geld genoeg om te bouwen
Van een heel andere toonzetting was het interview dat dagblad Trouw publiceerde met Kees van Nieuwamerongen, de directeur van de Autoriteit woningcorporaties. Volgens zijn onderzoek hebben woningcorporaties geld genoeg om te bouwen en klagen ze teveel. Hij kan alleen niet uitleggen waarom dat zo is, daarvoor is een vervolgonderzoek nodig. Wel ziet ook hij dat er opnieuw wijken ontstaan met veel problemen. Maar hij vindt dat geen taak van de corporaties om dat op te lossen. “In wijken met veel corporatiewoningen heeft gemiddeld 24 procent van de bewoners een licht verstandelijke beperking. Landelijk is dat 9 procent. Ik snap wel dat ze die problemen dan willen aanpakken. Maar daarbij wel heel duidelijk de kanttekening: als ze dat doen, opereren ze buiten hun kerntaken. Is het een goed idee dat ze ermee bezig zijn? Nee, maar wel begrijpelijk.”