Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) zal het nog tot 2021 duren voordat de vergunningverlening voor woningbouw weer op gang komt. Het instituut verwacht dat het aantal woningen dat dit jaar gebouwd wordt opnieuw terugvalt omdat het even duurt voordat stikstofmaatregelen merkbaar en meetbaar worden.
Dit uitgangspunt wordt onderschreven door de website van het vakblad Bouw en Uitvoering (B+U), dat haar lezers laat weten: “In 2019 viel de vergunningverlening terug van 70.000 naar 57.000 woningen en ook dit jaar zal de vergunningverlening naar verwachting niet betekenisvol hoger uitvallen. Stikstof speelt hierbij een belangrijke rol. Het overheidsbeleid om stikstofdeposities rond Natura2000-gebieden te verminderen en hiermee ruimte te bieden voor woningbouw heeft tijd nodig om effectief te worden. Pas in 2021 kan de vergunningverlening naar verwachting weer sterk aantrekken tot 77.000 woningen en vervolgens verder toenemen tot 80.000 in 2022 en 2023.
Aantal hypotheekaanvragen stijgt
Waarschijnlijk was tijdens het schrijven van dit artikel nog geen rekening gehouden met het coronavirus, dat nog weken, zo niet maanden de samenleving bezig zal houden. Volgens de website van Business Insider zal het coronavirus zeker zijn effect hebben op de woningmarkt. Maar tegen de verwachting in, is het aantal hypotheekaanvragen de laatste twee weken juist gestegen. “Ik kan me voorstellen dat de maatregelen een daling in het aantal hypotheekaanvragen veroorzaken, omdat mensen nu wel iets anders aan hun hoofd hebben dan het kopen van een huis. Maar het tegenovergestelde lijkt nu het geval. Ik sprak net een adviseur die aangaf dat hij er momenteel zelfs afspraken bij krijgt, omdat mensen nu tijd hebben.”, zegt Martin Hagedoorn van een bedrijf in hypotheken.
Rondleiding via Skype
Het eerste echt merkbare effect is vooral, dat groepsbezichtigingen van koopwoningen worden afgezegd. Immers: sociale afstand houden betekent ook dat ‘op bezoek gaan’ tot een minimum moet worden beperkt. Maar volgens het Eindhovens Dagblad hebben makelaars al de nodige creativiteit aan den dag gelegd om de verkoop van woningen toch door te laten gaan. Koopcontracten worden digitaal ondertekend en rondleidingen worden digitaal gedaan via Skype. Makelaar Olav Veldhuizen liet aspirant-kopers alvast een bod doen, waarna de zes hoogste bieders individueel werden uitgenodigd voor een bezichtiging. “Je moet toch iets, want anders komen er op een middag dertig mensen kijken, dat kan nu niet” legt hij uit aan de krant.
Coulance voor huurders
Ondertussen denken particuliere verhuurders alvast na over de effecten van het coronavirus voor hun huurders. Uit een artikel van Vastgoedmarkt.nl blijkt dat particuliere vastgoedbeleggers bereid zijn om mee te denken met huurders die door het coronavirus in de problemen komen. Branchevereniging Vastgoed Belang roept zijn leden op om 'solidariteit' te tonen. “Niemand is erbij gebaat als in de basis financieel gezonde huurders vanwege corona omvallen,” legt directeur Laurens van de Noort uit.
Mijn huurbaas belde net. Hij kent mijn situatie en zegt tegen me: "Ik accepteer voorlopig geen huur van je. Als je toch iets overmaakt, stort ik het terug." Nu in tranen op de bank. Ik wens iedereen die in de problemen zit zo'n huurbaas 🙏 #Coronavirusnl— Annemarie Postma (@Postma11) March 15, 2020
Woningcorporaties zijn echter nog niet zover, dat ze al naar buiten treden met maatregelen om huurders tegemoet te komen die in de problemen geraken door de coronacrisis. Daarentegen roept de Woonbond op om in ieder geval geen mensen meer uit te zetten de komende tijd. “Doordat veelal geautomatiseerde maatregelen zoals beslagleggingen, huisuitzettingen en afsluitingen gewoon doorgaan, en de hulpverlening vanwege beperking sociale contacten, minimaler wordt, kunnen kwetsbare mensen in grote financiële problemen terecht komen” pleit de vereniging, waarin zij samen optrekt met de de Landelijke Armoedecoalitie.
Minder buitenlandse bouwvakkers
Stond bij de financiële crisis in 2008 de bouw nog vooraan om de gevolgen te incasseren, bij de coronacrisis is het nog afwachten wat de effecten zullen zijn. Deze keer zijn het de horeca- en de reisbranche die de eerste klappen opvangen. Het Algemeen Dagblad citeert het vakblad Cobouw in de vaststelling dat vooral buitenlandse werknemers wegvallen omdat zij naar huis zijn gegaan. Bouwbedrijf BAM ondervindt dat ook, maar heeft er nog geen projecten voor hoeven stilleggen, volgens de krant.
Schonere lucht
Ten slotte vragen woningcorporaties uit de grote steden, die verenigd zijn in ‘De Vernieuwde Stad’ aan de Rijksoverheid om meer regie te nemen op het gebied van de energietransitie. Dit meldt de website Binnenlandsbestuur.nl. Immers, ook mét corona zal het nodig blijven om over te stappen op duurzame energie de komende jaren. Het zou echter nog kunnen gebeuren dat juist het coronavirus hier een deel van het probleem gaat oplossen. Immers: “Eén van de weinige lichtpuntjes van de coronamaatregelen is dat ze de luchtkwaliteit ten goede komen.” Vertelt de NOS op haar website. “Door de afname van het verkeer en de bedrijvigheid daalde de uitstoot van vervuilende stoffen in China en Italië flink. In China is sinds eind januari de hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht gemiddeld 35 procent minder geworden. In sommige steden liep dit op tot ruim 50 procent.” Het is nu nog te vroeg om te meten wat het effect in Nederland zal zijn. En voor hoe lang.